Það er auðvitað alltaf mjög gaman að ferðast, koma á nýja staði og upplifa nýja menningu, byggingar, siði, hefðir, mat og auðvitað veður. Við vorum svo mjög heppin með veðrið en þrátt fyrir að rigningu hafi verið spá alla dagana fengum við þó nokkuð af sól, ráðstefnuhaldarar höfðu fært nunnunum egg sem er þekktur brúðkaupssiður þar í landi til að hafa áhrif á veðrið fyrir stóra daginn. Þess vegna er sérstaklega gott að fara á þjóðfræðiráðstefnur, þar kunna menn öll trixin í bókinni!
Matarmenningin er líka mjög áhugaverð en þarna smakkaði fólk allt frá svínseyrum að kolkröbbum, borðaði tapas í öll mál og drakk vín. Þessi ferð verður líka lengi í minnum höfð vegna þess hve erfitt það var fyrir marga að komast á staðinn vegna sviptinga í flugi rétt fyrir ráðstefnuna (bæði vegna wowair og veðurs) og þetta voru raunar hálfgerðar pílagrímsferðir þrátt fyrir að enginn hafi endað á því að labba frá Keflavík.
Ráðstefnan stendur yfir í nokkra daga, dagskráin er þétt og það er margt um að vera svo allir ættu að geta fundið málstofu við sitt hæfi. Sjálf fór ég á málstofur um safnamál, þjóðsögur, þjóðfræði barna og samfélagsmiðla og instagrammara sem að var mjög áhugaverð og skemmtileg.
Sief verður næst haldið í Helsinki í Finnlandi árið 2021. Ég hvet alla sem tök hafa á til að skella sér með á ráðstefnuna en þær eru ótrúlega mikilvægar, bæði til að kynnast fólki í fræðunum, heyra nýjar og spennandi hugmyndir og aðferðir og ræða sínar eigin hugmyndir og fá uppástungur og ábendingar. Dagrún Ósk Jónsdóttir, Formaður Félags þjóðfræðinga á Íslandi
0 Comments
Nafn: Júlíana Þóra Magnúsdóttir Útskriftarár: BA 2004, MA 2008. Þegar ég útskrifaðist í febrúar 2004 hélt ég upp á það ásamt tveimur öðrum nýútskrifuðum þjóðfræðingum, þeim Bryndísi Reynisdóttur og Þórdísi Eddu Guðjónsdóttur, með heljarinnar giggi uppi í Þjóðdansafélagi. Við vorum svaka flottar í þjóðbúningum og dönsuðum ásamt gestum okkar þjóðdansa undir styrkri stjórn Helgu Þórarinsdóttur. Myndin er frá þessari útskrift, ég var í peysufötum sem voru víst meiri spariföt en upphluturinn þótt þau séu ekki eins vinsæl í dag. Lokaritgerð/ir: BA ritgerðin mín ber titilinn Sagnir milli sanda: Rannsókn á sögnum, sagnamönnum og þjóðtrú í Skaftárhreppi og fjallar eins og nafnið gefur til kynna um sagnamenningu í Skaftárhreppi þar sem ég er fædd og uppalin. Ég sá mikið eftir þeim titli þegar ég fór að halda framsögur um efni ritgerðarinnar því ég er pínu smámælt og ræð því illa við mörg S-hljóð í röð í töluðu máli. Ég var síðan búin að steingleyma þessu vandamáli þegar ég skilaði MA ritgerðinni minni um sama svæði haustið 2008 en hún ber titilinn Saga til næsta bæjar: Sagnir, samfélag og þjóðtrú sagnafólks frá Austurhéraði Vestur-Skaftafellssýslu. Fyrirlestrar um efni ritgerðanna hefðu sennilega orðið auðveldari ef ég hefði rannsakað matarmenningu í Múlasýslum svona þegar eftir á að hyggja. Ég hef líka tilhneigingu til að hafa titla á verkum mínum geysilanga, eins og Vestur-Skaftfellingum er tamt. Sem dæmi um þetta titlablæti Skaftfellinga má nefna hið ágæta rit Vestur-Skaftafellssýsla og íbúar hennar: Drög til lýsingar á íslensku þjóðlífi mótuðu af skaftfellskri náttúru sett fram í ritgerðum af 40 fulltrúum skaftfellskrar alþýðu sem út kom 1930. Fyrsta starf eftir útskrift?: Eftir útskriftina 2004 hélt ég áfram að vinna á hóteli á Kirkjubæjarklaustri þar sem ég hafði unnið á sumrin allt BA námið. Haustið 2005 hóf ég síðan MA námið og var þá svo heppin að fá samþykkta námsdvöl við Berkeleyháskóla í Kaliforníu veturinn 2005-2006. Ég byrjaði því MA námið þar úti og lauk því síðan hér heima. Ég lauk meistaraprófinu í október 2008, í miðju hruninu, svo að þessir tveir atburðir eru alltaf samtvinnaðir í mínum huga. Haustið 2008 gerðist ég stundakennari í þjóðfræði og kenndi þá Vinnulag í þjóðfræði. Síðan hef ég kennt Íslenskar sagnir, þjóðtrú og samfélag frá árinu 2009 og Smíðaverkstæði BA ritgerða frá 2011. Auk þess hef ég nýtt þjóðfræðina í ýmsum verkefnum sem ég hef unnið sem tengjast sögu og menningu í Skaftárhreppi, svo sem gerð fræðsluefnis við ýmsar menningaminjar og fleira. Hvað ertu að gera núna? Þessa dagana er ég í fæðingarorlofi en er annars í doktorsnámi í þjóðfræði. Ég er að rannsaka sagnamenningu íslenskra kvenna í torfbæjarsamfélaginu eins og hún birtist í hljóðritasafni Hallfreðar Arnar Eiríkssonar. Hver eru þín helstu áhugamál?: Fyrir utan þjóðfræðina og ýmiskonar skylt grúsk hef ég mikinn áhuga á útivist og væri örugglega alltaf að ganga einhvers staðar á fjöllum eða að hjóla á fjallahjólinu ef ég hefði bara tíma og tækifæri til þess. Ég er líka alger fréttafíkill, get bara ekki byrjað á neinu verki á morgnana fyrr en ég er búin að skoða bæði stærri og smærri enskumælandi fréttasíður um víða veröld. Sem betur fer er ég þó ekki virk í athugasemdum á þessum síðum nema náttúrulega þegar skamma þarf nasista í Burma eða aðra óþokka sem hafa rangt fyrir sér á internetinu. Svo hef ég gríðarlegan áhuga á matargerð og mat og hefði sennilega orðið kokkur ef konum hefði almennt verið hleypt í það nám á tíunda áratug 20. aldar. Á þessum tíma var nánast útilokað fyrir konur sem ekki tengdust rekstraraðilum veitingastaða fjölskylduböndum að komast á samning. Þeim var ýtt kerfisbundið frá kokkanáminu, hugsanlega vegna einhverrar minnimáttarkennda eldri matreiðslumeistara gagnvart fyrirrennurum sínum, eldabuskunum. En ég er reyndar pínu þakklát fyrir þessa karlrembu í dag, því líklega hefði ég aldrei orðið þjóðfræðingur ef ég hefði farið í kokkanám. Hefurðu einhverja hjátrú sem þú brýtur aldrei gegn?: Ég man ekki eftir neinni í svipin.
Viðburðurinn var á vegum Félags þjóðfræðinga á Íslandi og Þjóðbrókar í samstarfi við Norræna húsið og var einstaklega vel lukkaður og vel sóttur en uppselt var á tónleikana og skemmtu gestir sér konunglega.
Útskriftarár: 1995 með BA í þjóðfræði og sagnfræði sem aukagrein og 2006 með MA próf í þjóðfræði. Ég var viðstaddur fyrri útskriftina, Valdimar Tr. Hafstein útskrifaðist á sama tíma. Svo var gríðarlegt partí heima hjá honum um kvöldið.
Lokaritgerð/ir: BA-ritgerðin mín heitir: Að hefna sín dauður, ef það hefst ekki fyrr. Trú á afturgöngur og hefndin í íslenskum draugasögnum. Ég man ekki lengur hvað MA-ritgerðin heitir, en hún var um förufólk. Ég skrifaði hjá Jóni Hnefli og Terry Gunnell. Þeir eru snillingar. Mæli með þeim. Fyrsta starf eftir útskrift og hvað ertu að gera núna? Áður en ég kláraði BA-námið var ég kominn á kaf í vinnu við allskonar þjóðfræðiverkefni, m.a. nýsköpunarverkefnið Ferðaþjónusta & þjóðmenning sem ég vann að á tímabilinu 1995-1998. Svo var ég líka að gaufast í MA-námi í sagnfræði þessi sömu ár, en flosnaði svo upp úr því og stofnaði fyrirtækið Sögusmiðjuna sem vann að verkefnum tengdum sögu og þjóðfræði. Sögusmiðjan er ennþá til. Samhliða var ég svo að aulast við stundakennslu við HÍ, kenndi vinnulag í þjóðfræði og mannfræði, námskeið um íslenska sjávarhætti og svoleiðis krassandi stöff. Seinna varð ég menningarfulltrúi Vestfjarða í næstum áratug og núna hef ég síðustu 2 árin verið verkefnastjóri hjá Rannsóknasetri HÍ á Ströndum – Þjóðfræðistofu. Það er skemmtileg vinna sem ég mæli með. Í þeirri vinnu er ég núna að brasa við að færa út kvíarnar og koma á laggirnar fjarvinnslustöð á Hólmavík við skráningu menningararfs. Hver eru þín helstu áhugamál? Þjóðfræðigrúsk er ofarlega á blaði og áhugaleiklistin er mér líka afskaplega mikilvæg og hugleikin. Mig dreymir um að slá í gegn. Ég myndi gera næstum hvað sem er. Svo skoða ég fugla og fer í gönguferðir á sumrin og tek mikið af myndum. Í vinnunni finnst mér skemmtilegast að lesa eldgamlar og illa skrifaðar dagbækur. Svo finnst mér gaman að setja upp alls konar sögusýningar, halda viðburði, taka þátt í gleðskap og vera með í hugmyndavinnu með góðu fólki. Mér finnst líka brjálæðislega áhugavert að fylgjast með tölulegum upplýsingum frá Hagstofu Íslands um byggðaþróun í landinu. Svo spila ég bridge af og til. Hefurðu einhverja hjátrú sem þú brýtur aldrei gegn? Held ekki, alla vega man ég ekki eftir mörgu slíku. En ég man heldur ekki margt þessa dagana. Það var samt eitt, ég vildi ekki undirbúa heimkomu barnanna minna af fæðingadeildinni, áður en þau kæmu heim. Vildi ekki setja upp vöggu eða gera herbergið klárt og svoleiðis hluti, fyrr en barnið væri mætt á staðinn. Við vorum svo heppin að fá frábært tilboð á leiksýninguna Velkomin heim sem sýnd er í Þjóðleikhúsinu og þjóðfræðingurinn Andrea Vilhjálmsdóttir stendur að. Af því tilefni verður blásið til hópferðar í leikhús sunnudaginn 10. febrúar kl. 19:30. Hægt er að fræðast meira um sýninguna hér og svo skrá sig í beinu framhaldi með því að ýta hér en skráningu lýkur 31. janúar.
*Smáa letrið: Ef einhver kemst ekki með okkur í hópferðina en langar að sjá sýninguna á öðrum tíma má hafa samband við okkur til að nálgast afsláttarkóða á felagthjodfraedinga@gmail.com. Það stendur til að hefja nýtt ár með gleðistund á Spánska barnum, á Ingólfsstræti 8, fimmtudaginn 24. janúar kl. 17:00, þar ætlum við að hittast, spjalla og skemmta okkur saman.
Í febrúar verður nóg af dans og leik, bókstaflega. Svo verður líka Þorrablótið. Við vorum svo heppin að fá frábært tilboð á leiksýninguna Velkomin heim sem sýnd er í Þjóðleikhúsinu og þjóðfræðingurinn Andrea Vilhjálmsdóttir stendur að. Af því tilefni verður blásið til hópferðar í leikhús sunnudaginn 10. febrúar kl. 19:30. Hægt er að fræðast meira um sýninguna hér og svo skrá sig í beinu framhaldi með því að ýta hér en skráningu lýkur 31. janúar. *Smáa letrið: Ef einhver kemst ekki með okkur í hópferðina en langar að sjá sýninguna á öðrum tíma má hafa samband við okkur til að nálgast afsláttarkóða á felagthjodfraedinga@gmail.com. Mánudaginn 11. febrúar ætlum við að fá kennslu frá Þjóðdansafélagi Reykjavíkur. Tíminn hefst klukkan 20:00 og er í Álfabakka 14a í Mjóddinni. Þessu má enginn missa af, kjörið tækifæri til að læra nokkur ný múv fyrir Þorrablótið. Þorrablótið verður svo haldið föstudaginn 15. febrúar. Hlökkum við mikið til en miðasala og allar nánari upplýsingar eru væntanlegar, þið skuluð allavega taka daginn frá strax! Föstudaginn 1. mars verða frábærir tónleikar með tónlistarmanninum Einar Selvik í Norræna húsinu en hann er nýbúinn að gefa út nýja plötu. Upplýsingar um miðasölu fyrir tónleikana koma einnig fljótlega en meðlimum í Félagi þjóðfræðinga munu bjóðast þeir á kostakjörum. Hér er hægt að hlusta á tónlist með Einari til að hita upp. Þriðjudaginn 5. mars klukkan 17:15-18:30 á Háskólasvæðinu verða svo fyrirlestrar útskrifaðra MA nemenda í þjóðfræði. Þjóðfræðingarnir Jan Aksel Harder Klitgaard og Vilborg Bjarkadóttir munu segja frá rannsóknum sínum. Upplýsingar um viðburði í apríl og maí munu svo týnast inn þegar nær dregur en þá verður til dæmis ráðstefnan Litla SIEF, fjölskyldudagur Félags þjóðfræðinga og Þjóðbrókar, aðalfundur og fleira. Fyrsta starf eftir útskrift og hvað ertu að gera núna?
Deildarstjóri á leikskóla, síðan blaðamaður, ritstjóri, kennari og bóndi. Hver eru þín helstu áhugamál? Helstu áhugamál eru líklega sjálfbær búskapur og líferni og fólk. Allt sem fólk gerir, af hverju það gerir það og hvernig það reynir að bjarga sér, búa sér til sitt líf og heim með það sem það hefur. Hefurðu einhverja hjátrú sem þú brýtur aldrei gegn? Ég myndi aldrei grafa á álagabletti. Og ég er dauðhrædd við drauga..
Vefurinn er hluti af innleiðingu íslenska ríkisins á samningi UNESCO frá árinu 2003 um varðveislu óáþreifanlegs menningararfs sem tók gildi hér á landi árið 2006. Nánar má fræðast um UNESCO samninginn á heimasíðunni.
Tilgangur og markmið vefsins er, í samræmi við markmið samningsins, að auka þekkingu á menningararfi og efla vitund um og virðingu fyrir ólíkri menningu. Vilhelmína segir að heilt yfir hafi vinnan við vefinn gengið mjög vel: „Ég kom til starfa í byrjun sumars og byrjaði á því að kynna mér samning UNESCO frá árinu 2003 mjög vel. Þegar maður leggur af stað í svona verkefni þá þurfa forsendur þess og markmið að vera ljós. Þá kynnti ég mér einnig þau sjónarmið og viðmunarreglur sem orðið hafa til innan UNESCO um framkvæmd samningsins og hafa mótast á þeim ríflega 12 árum sem liðin eru frá því að samningurinn öðlaðist gildi. Þetta eru afar mikilvæg grundvallarsjónarmið sem varða m.a. þátttöku hópa og samfélaga sem nauðsynlegt er að hafa að leiðarljósi við smíði á vef eins og þessum. Vefurinn sjálfur var smíðaður og hannaður af veffyrirtæki. Svo fólst megnið af minni vinnu í því að hafa samband við hópa, félagasamtök og einstaklinga sem voru áhugasöm um verkefnið og voru tilbúin til að miðla af þekkingu sinni. Þetta var tímafrekt en afskaplega gefandi og í leiðinni kynntist ég skemmtilegu fólki sem miðlaði þekkingu sinni.“ Vilhelmína segir samning UNESCO menningararfs afar mikilvægt framlag eða tæki varðandi menningararfsvörslu: „Samningurinn færir sjónarhornið frá hinu áþreifanlega og efnislega að hinu óáþreifanlega í menningunni. Þ.e.a.s. að handverki, kunnáttu og ýmisskonar iðkun sem í felst mikilvæg þekking sem kann að vera mikilvægt að viðhalda og varðveita. Í þessu samhengi má taka það fram að í varðveislu samkvæmt samningnum felst ekki að það eigi að frysta eða staðla hefðir. Þvert á móti er gengist við þeirri umsköpun og endursköpun sem á sér stað sem og þeirri fjölbreytni sem finnst innan hefðarinnar. Þetta þarf vefur um lifandi hefðir að endurspegla og því má segja að hann sé viðvarandi verkefni. Að mínu mati er mikilvægt að efla vitund og virðingu fyrir ólíkri menningu ýmissa hópa og er vefurinn framlag til þess. Þannig vonast ég til að hann geti orðið framlag til þess að skapa og efla gagnlegt samtal um menningararf, varðveislu og viðhald.“ En nú þegar vefurinn er kominn í loftið, hver eru þá næstu skref? „Nú liggur fyrir að Stofnun Árna Magnússonar í íslenskum fræðum mun halda áfram að annast þennan vef. Næstu verkefni lúta að því að halda áfram að kynna vefinn, markmið hans og tilgang. Ég sé fyrir mér ýmis sóknarfæri á því sviði. Þá þarf að halda áfram að laða að skráningar frá áhugasömum einstaklingum og félögum. Þá myndi ég segja að leggja þyrfti sérstaka áherslu á að ná til hópa nýrra Íslendinga og fá að kynnast hefðum sem þeir taka með sér frá heimalandinu og stunda hérlendis. Vefurinn hefur fengið mjög jákvæð viðbrögð en það er mín tilfinning að mörg félagasamtök hafi hreinlega beðið eftir þessum vef. Ég vonast því til að hann fái að vaxa og dafna með þátttöku frá áhugasömu fólki og geti einnig orðið uppspretta skemmtilegra verkefna á sviði menningararfs,“ segir Vilhelmína að lokum. Fyrsta starf eftir útskrift?
Ég vann í hlutastarfi sem móðurmálskennari í Malmö í Svíþjóð í eina önn. Síðan sótti ég um fullt af styrkjum fyrir alls konar verkefnum. Það vildi svo til að ég fékk þá nánast alla. Nú hef ég mig alla við til að lenda ekki undir neinum af snjóboltunum sem ég rúllaði af stað í upphafi árs og eru nú orðnir risastórir. Sendið mér styrk, kæru vinir! (Ekki fjárstyrk, andlegan styrk!) Hvað ertu að gera núna? Ég er tónlistarkona og vinn hörðum höndum að því að klára mína fyrstu sólóbreiðskífu undir nafninu rauður. Samhliða því starfa ég að uppbyggingu alþjóðlega, femíníska kollektívsins/stórveldisins Synth Babes, með höfuðstöðvar í Malmö. Markmiðið er að stuðla að meiri fjölbreytni og kynjajafnrétti innan raftónlistar, sem og almennt hvað varðar tækniþróun og nýsköpun í tónlistarbransanum. Við skipuleggjum t.d. tónlistarhátíðir og vinnusmiðjur og tökum þátt í alls konar spennandi samstarfsverkefnum. Og búum til tónlist! Samhliða þessu hef ég fyrir hönd samtakanna Stelpur rokka! verið að stýra stóru alþjóðlegu samstarfsverkefni rokkbúðasamtaka í Evrópu, “Music Empowerment Mobility and Exchange”, styrkt af Erasmus+. Við héldum risastórar alþjóðlegar rokkbúðir fyrir ungmenni í Berlín í sumar, og svo ráðstefnu fyrir skipuleggjendur í Belgrad í haust. Samhliða því er ég að vinna í námsefnisvef fyrir börn sem eru að læra íslensku, í gegn um menningu og samfélag. Það er kannski það þjóðfræðilegasta sem ég er að gera um þessar mundir. En í byrjun næsta árs ætla ég að skella í eina eða tvær greinar upp út meistararitgerðinni minni og fara á ráðstefnu í Santiago de Compostela! Hver eru þín helstu áhugamál? Flest allt hérna að ofan! En tónlist er líf mitt og yndi, og ég elska hljóðgervla og tónlistarforritið Ableton Live. Hef líka mjög gaman að börnunum mínum tveimur og til allrar hamingju elska þau líka tónlist. Við syngjum mikið og dönsum um eldhúsgólfið, sænsku nágrönnum okkar til ánægju og yndisauka. Horfum samt líka mjög mikið á Netflix. Hef líka áhuga á náttúru og útivist, og sakna íslenskrar náttúru, og svei mér þá jafnvel veðráttu, mjög mikið. Hefurðu einhverja hjátrú sem þú brýtur aldrei gegn? Nei. Í lífi mínu er engin svoleiðis regla, eintóm ringulreið og kaos. Þykist samt stundum hafa hjátrú til að virka dularfull og töff, en gleymi jafnóðum hvað það var.
|
Félag þjóðfræðinga á ÍslandiHér má finna allskonar skemmtilegar fréttir um viðburði, þjóðfræðinga, þjóðfræði og hvað sem er. Ef ykkur langar að koma einhverju á framfæri má senda fréttatilkynningar á felagthjodfraedinga@gmail.com Færslur
November 2023
|